U buồng trứng là một trong những vấn đề phụ khoa phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt trong độ tuổi sinh sản. Không ít trường hợp phát hiện muộn dẫn đến biến chứng nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng khả năng sinh sản và sức khỏe toàn thân. Vậy u buồng trứng là gì? Làm sao để nhận biết sớm? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất, dấu hiệu, nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả nhất theo hướng dẫn từ chuyên gia.
1. U buồng trứng là gì?
U buồng trứng (Ovarian cyst) là tình trạng có một khối u hoặc bọc chứa dịch, chất rắn hoặc hỗn hợp cả hai hình thành trên buồng trứng. Các khối u này có thể lành tính hoặc ác tính, xuất hiện ở một hoặc cả hai bên buồng trứng.
Phân loại u buồng trứng:
- U cơ năng (lành tính): thường gặp ở phụ nữ trẻ, xuất hiện do rối loạn nội tiết và có thể tự biến mất sau vài chu kỳ kinh.
- U thực thể: bao gồm các loại u như u nang bì, u nang tuyến, u quái,… thường cần can thiệp điều trị.
- U ác tính (ung thư buồng trứng): chiếm tỷ lệ nhỏ nhưng rất nguy hiểm nếu không phát hiện kịp thời.
2. Dấu hiệu nhận biết sớm u buồng trứng
Phần lớn các khối u buồng trứng phát triển âm thầm, không gây triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, nếu lắng nghe cơ thể kỹ càng, bạn vẫn có thể nhận ra một số dấu hiệu bất thường sau:
Dấu hiệu phổ biến:
- Đau bụng dưới: âm ỉ hoặc dữ dội, nhất là trong kỳ kinh nguyệt hoặc sau quan hệ.
- Kinh nguyệt không đều: rong kinh, chậm kinh, mất kinh hoặc kinh ra nhiều bất thường.
- Cảm giác đầy bụng, chướng hơi: nhất là vùng bụng dưới.
- Tiểu nhiều, tiểu gấp: do khối u chèn ép lên bàng quang.
- Táo bón, rối loạn tiêu hóa: khi u đè vào ruột.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Tăng cân không rõ nguyên nhân.
U buồng trứng khiến chị em đau bụng âm ỉ kéo dài thậm chí là đau cấp
Dấu hiệu nguy hiểm cần đi khám ngay:
- Đau dữ dội đột ngột vùng bụng dưới
- Sốt cao, buồn nôn, nôn
- Chóng mặt, ngất
- Bụng to nhanh bất thường
3. Nguyên nhân gây u buồng trứng
U buồng trứng có thể hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau, tùy thuộc vào từng loại u. Dưới đây là một số yếu tố phổ biến:
- Rối loạn nội tiết tố: là nguyên nhân hàng đầu gây u cơ năng.
- Di truyền: có tiền sử người thân mắc bệnh u buồng trứng.
- Lạc nội mạc tử cung: làm tăng nguy cơ hình thành u lạc nội mạc.
- Nhiễm trùng vùng chậu mãn tính.
- Mang thai: một số u hình thành trong giai đoạn đầu thai kỳ.
- Sử dụng thuốc kích trứng kéo dài.
- Chế độ ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học.
4. U buồng trứng có nguy hiểm không?
Tùy thuộc vào loại u, kích thước và tốc độ phát triển, mức độ nguy hiểm khác nhau:
- U cơ năng: thường vô hại và tự tiêu sau vài chu kỳ kinh.
- U thực thể: nếu không điều trị có thể phát triển lớn, gây xoắn buồng trứng, vỡ nang, vô sinh.
- U ác tính: cực kỳ nguy hiểm, có thể di căn nhanh, đe dọa tính mạng.
Ngoài ra, các biến chứng như:
- Vỡ u: gây chảy máu ổ bụng, sốc.
- Xoắn u: cắt đứt nguồn máu nuôi, cần mổ cấp cứu.
- Gây vô sinh, hiếm muộn: khi ảnh hưởng chức năng buồng trứng.
5. U buồng trứng có ảnh hưởng đến khả năng mang thai không?
Câu trả lời là có, đặc biệt nếu:
- Khối u lớn gây cản trở quá trình rụng trứng hoặc làm tổ của phôi.
- Phải cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ buồng trứng.
- U lạc nội mạc tử cung gây dính tắc vòi trứng.
Tuy nhiên, nếu được điều trị đúng cách và kịp thời, nhiều phụ nữ vẫn có thể mang thai tự nhiên hoặc hỗ trợ sinh sản (IVF).
6. Chẩn đoán u buồng trứng như thế nào?
Bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp sau:
- Siêu âm ổ bụng/âm đạo: để quan sát hình dạng, kích thước và tính chất khối u.
- Xét nghiệm CA-125: dùng để tầm soát u ác tính (không đặc hiệu).
- Chụp MRI, CT scan: với các trường hợp nghi ngờ u phức tạp.
- Nội soi ổ bụng: vừa để chẩn đoán, vừa điều trị.
7. Điều trị u buồng trứng như thế nào?
Tùy vào loại u, kích thước, triệu chứng và mong muốn sinh con, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ phù hợp:
a. Theo dõi định kỳ:
- Với u cơ năng, nhỏ, không triệu chứng.
- Siêu âm lại sau 1–3 tháng để đánh giá tiến triển.
b. Điều trị nội khoa:
- Dùng thuốc tránh thai hoặc thuốc điều hòa nội tiết.
- Giúp ức chế sự phát triển u nhỏ và phòng tái phát.
c. Phẫu thuật:
- Nội soi bóc u: nếu u lớn >5cm, xoắn, vỡ, nghi ngờ ác tính.
- Cắt buồng trứng: nếu u xâm lấn, ác tính, cần đảm bảo an toàn.
8. Phòng ngừa u buồng trứng bằng cách nào?
- Khám phụ khoa định kỳ: ít nhất 6 tháng/lần.
- Theo dõi chu kỳ kinh và các bất thường vùng bụng.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: tăng rau xanh, hạn chế chất béo.
- Tập luyện thể thao, kiểm soát cân nặng.
- Hạn chế lạm dụng thuốc nội tiết, kích trứng.
- Tránh căng thẳng kéo dài.
Thăm khám phụ khoa định kỳ là cách tốt nhất để phòng ngừa u buồng trứng
9. Khi nào nên đi khám u buồng trứng?
Ngay khi xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ như:
- Đau bụng dưới bất thường
- Rối loạn kinh nguyệt kéo dài
- Bụng to nhanh không rõ nguyên nhân
- Có tiền sử u buồng trứng trong gia đình
Việc phát hiện sớm và điều trị đúng sẽ giúp bảo toàn buồng trứng, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
10. Tại sao nên tầm soát và điều trị u buồng trứng tại An Việt?
- Đội ngũ bác sĩ sản phụ khoa nhiều năm kinh nghiệm trong khám và điều trị u buồng trứng.
- Trang thiết bị siêu âm, nội soi hiện đại, phát hiện chính xác và xử lý kịp thời.
- Phác đồ cá nhân hóa, phù hợp từng độ tuổi và mong muốn sinh con.
- Chăm sóc hậu phẫu chu đáo, hỗ trợ tư vấn sinh sản nếu cần.
Kết luận
U buồng trứng là bệnh lý phụ khoa khá phổ biến, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, hoàn toàn có thể kiểm soát tốt và bảo toàn chức năng sinh sản. Đừng chủ quan với những dấu hiệu nhỏ của cơ thể. Chủ động đi khám định kỳ là cách bảo vệ sức khỏe và hạnh phúc tương lai của chính bạn.
Để đặt lịch khám tại Trung tâm HTSS IVF An Việt, quý khách vui lòng gọi HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
TRUNG TÂM HỖ TRỢ SINH SẢN IVF AN VIỆT
Hotline: 086.792.5665
Địa chỉ: 1E Trường Chinh, Thanh Xuân, Hà Nội
Website: https://ivfanviet.com/
